Best Notes for TET and DSC | Class 4 EVS Complete

 Best Nots for TET and DSC | Class 4 EVS Complete 

4TH EVS - మన ప్రపంచం

1. కుటుంబం

    కొన్ని కుటుంబాల్లో తల్లి, తండ్రి , పిల్లలు మాత్రమే ఉంటారు. కొన్ని కుటుంబాల్లో తల్లి, తండ్రి, పిల్లలు, తాతయ్య, నానమ్మ, కూడా కలిసి ఉంటారు.
    పూర్వీకుల వివరాలతో కూడిన పట్టిక - వంశ వృక్షం
    మన కుటుంబాల్లో కొత్త వ్యక్తులు వచ్చినప్పుడు మార్పులు వస్తాయి
    మన అత్తలు, మామయ్యలు వారి పిల్లలు మన బంధువులు. వీరందరూ మన కుటుంబంలో భాగం. వీరందరినీ విస్తరించిన కుటుంబం అంటారు
    వివాహం లేదా పుట్టుక వలన మన కుటుంబ రూపంలో మార్పులు వస్తాయి
    తల్లి, తండ్రి, పిల్లలు గల కుటుంబం - చిన్న కుటుంబం
    తాతయ్య, నాన్నమ్మ, తల్లి, తండ్రి, పెద్దమ్మ, పెద్ద నాన్న, పిల్లలు గల కుటుంబం - ఉమ్మడి కుటుంబం
    కుటుంబంలో మార్పులు వచ్చినట్టే మన జీవన విధానంలో కూడా మార్పులు వస్తాయి
    పూర్వం ప్రజలు పనులు అన్నీ స్వహస్తాలతో చేసుకునేవారు. ఈ రోజుల్లో అనేక గృహోపకరణాలు ఉపయోగించి పనులన్నీ తేలిగ్గా, వేగంగా చేయగల్గుతున్నారు
    విద్యుత్ ఉపకరణాలు మనం పని చేయు విధానం మార్చేశాయి.
    సమాజంలో ఏక సంరక్షక కుటుంబం, తాతయ్య నానమ్మల కుటుంబం, తల్లిపై ఆధారపడే కుటుంబం మొదలైనవి ఉంటాయి

2. హరిత ప్రపంచం

    నేల వాతావరణం బట్టి వివిధ ప్రాంతాల్లో వివిధ రకాల మొక్కలు పెరుగుతాయి. వాటి నివాస స్థలం ఆధారంగా మొక్కలు రెండు రకాలు. అవి నేలపై పెరిగే మొక్కలు, నీటిలో పెరిగే మొక్కలు
    మర్రి, రావి, మామిడి, చింత, బ్లాక్ బెర్రీ వంటివి మైదాన ప్రాంతంలో పెరుగుతాయి
    ఫైన్, ఓక్ వంటి పొడవుగా పెరిగే వృక్షాలు పర్వత ప్రాంతంలలో పెరుగుతాయి
    బ్రహ్మ జెముడు, నాగ జేముడు వంటి మొక్కలు ఎడారిలో పెరుగుతాయి
    ఎడారి మొక్కలు వాటి దళసరి కాండాలలో నీరు నిల్వ చేసి ఉపయోగిస్తాయి
    డక్ వీడ్, గుర్రపు డెక్క - నీటిపై తేలే మొక్కలు
    కలువ, తామర - వేర్లు నీటి అడుగున పాతుకుని ఉంటాయి
    హైడ్రిల్లా, టేప్ గ్రాస్ - నీటి లోపల పెరుగును
    మడ చెట్లు - బురద/చిత్తడి నేల
    మొక్కని రెండు వ్యవస్థలుగా విడదీయవచ్చు. అవి ప్రకాండ వ్యవస్థ (నేల మీద), వేరు వ్యవస్థ (నేల లోపల)
    కొన్ని మొక్కలు వెర్లల్లో ఆహారం నిల్వ చేస్తాయి. ఉదా - క్యారెట్, బీట్ రూట్, ముల్లంగి
    వేర్లు మొక్కని నేలలో గట్టిగా పట్టి ఉంచి నేల నుండి పోషకాలను గ్రహిస్తాయి
    మొక్కల వేర్లు రెండు రకాలు అవి.
    తల్లి వేరు - ఒక బలమైన ప్రధాన వేరు కలిగి ఉంటుంది. ఇది నేలలోకి లోతుగా చొచ్చుకుపోతుంది. ప్రధాన వేరుకి అన్నివైపులా సన్నని వేర్లు పెరుగుతాయి
    ఉదా - వేప, చింత
    పీచు వేరు/గుబురు వేరు - గుబురుగా పెరుగుతాయి. కాండం అడుగు భాగం నుండి అనేక సన్నని చిన్న వేర్లు గుత్తుగా పెరుగుతాయి
    ఉదా - వరి, జొన్న, మొక్క జొన్న
    మర్రి, వేప, చింత వంటి వృక్షాలలో వేర్లు నేల లోతుకి చొచ్చుకుపోతాయి. గులాబీ, మల్లె మొక్కల్లో వేర్లు లోతుకి పెరగవు.
    నీటి మొక్కల వేర్లు మృదువుగా స్పాంజిలా ఉండి తేలడానికి సహకరిస్తాయి
    వేర్లు సాధారణంగా బూడిద వర్ణంలో ఉంటాయి
    క్యారెట్, బీట్ రూట్, ముల్లంగి మొదలైనవి ఆహారంగా తీసుకుంటాం
    మట్టి వేర్లు వేసవిలో చల్లదనం కోసం ఉపయోగించే కూల్ మ్యాట్ లలో, దుస్తులు ఉంచే అలమరాలో మంచి వాసన కోసం వాడతారు
    లెమన్ గ్రాస్ వేర్లు సువాసన తైలాల్లో దోమలు తరిమే పదార్థాల్లో ఉపయోగిస్తారు

    పువ్వు యొక్క రంగు రంగు భాగాలను ఆకర్షక పత్రాలు అంటారు అవి కాకుండా పువ్వుకి రక్షక పత్రం కాడ కేసరం అండకోశం లాంటి భాగాలు ఉంటాయి
    పుష్పాలు అలంకరణ కోసం ఉపయోగిస్తారు
    మందార, వేప, తులసి - ఔషధాల తయారీ
    గులాబీ, మల్లె, లిల్లీ, లావెండర్ - సెంట్లు, సౌందర్య తైలాలు
    కాలీ ఫ్లవర్ - ఆహారం
    ప్రస్తుత రైతులు హైబ్రీడ్ సాంకేతికతతో విత్తనాలు లేని పండ్లు పండిస్తున్నారు
    ఫలాలు విటమిన్లు, ఖనిజ లవణాలు మనకి అందించే అద్భుత వనరులు. ఇవి పీచు పదార్థం అధికంగా కలిగి ఉంటాయి
    ఉగాది పచ్చడి పండగ నాడు మాత్రమే తయారు చేయు ప్రత్యేక పదార్థం. ఆంధ్ర ప్రదేశ్, కర్ణాటక తమిళనాడు ఉగాది పండగ యొక్క ప్రత్యేక వంటకంగా ప్రసిద్ధి చెందింది
    ఉగాది పచ్చడి ఆరు రకాల రుచులు కలిగి ఉంటుంది. అవి తీపి, పులుపు, ఉప్పు, వగరు, కారం, చేదు. ఈ షడ్రుచులు జీవితంలో ఆరు భావోద్వేగాలను చూపుతాయి
    పచ్చి మామిడి, చింతపండు, బెల్లం, వేప పూత, పచ్చి కొబ్బరితో ఉగాది పచ్చడి చేస్తారు
    నిమ్మ, వేప, ఉసిరి ఔషద విలువలు కలిగి ఉంటాయి
    కుంకుడు కాయ, శీకాయ ఫలాలు వెంట్రుకలు శుభ్రం చేయుటకు వాడతారు
    మొక్కలు కార్బన్ డై ఆక్సైడ్ నీరు సూర్య రష్మి ఉపయోగించి
    ఆహారం తయారు చేస్తాయి. దీనిని "కిరణ జన్య సంయోగక్రియ" అంటారు

3. మన చుట్టూ ఉన్న జంతువులు

    జంతువుల చెవులు వేరు వేరు ఆకారాల్లో పరిమాణాల్లో ఉంటాయి. కొన్ని జంతువుల చెవులు మనకి కనిపించవు
    పక్షి తలకి ఇరువైపులా సన్నని రంధ్రాలు కలిగి ఉంటుంది. ఇవి పక్షులకు వినికిడి శక్తి కలిగిస్తాయి. ఈ రంధ్రాలు ఈకలతో కప్పి ఉంటాయి
    కొన్ని జంతువుల చర్మం దట్టమైన వెంట్రుకలు కల్గి ఉంటుంది. కొన్ని జంతువుల చర్మం మృదువుగా ఉంటుంది
    కొన్ని జంతువుల చర్మంతో చెప్పులు తయారు చేస్తారు. గొర్రె చర్మంపై దట్టమైన వెంట్రుకలు స్వెట్టర్ లు కోట్ ల తయారీలో ఉపయోగిస్తారు
    చెవులు బయటికి కనిపించి చర్మం మీద వెంట్రుకలు ఉండే జంతువులు పిల్లలకి జన్మనిస్తాయి. వీటిని "శిశోత్పదకాలు" అంటారు. వీటినే క్షీరదాలు/పాలిచ్చే జంతువులు అంటారు
    చెవులు బయటికి కనిపించక వెంట్రుకలు ఉండని జంతువులు గుడ్లు పెడతాయి. వీటిని "అండోత్పాడకాలు" అంటారు
    డాల్ఫిన్ పిల్లలని కని పాలిచ్చి పెంచును
    మొక్కలు నుండి లభించే పదార్థాలు ఆహారంగా తీసుకునేవి శాఖాహారులు. వీటికి పదునైన కొరికే దంతాలు, బలమైన నమిలే దంతాలు ఉండెను. ఉదా - గేదె, ఆవు, జింక, గుర్రం, మేక
    ఇతర జంతువులు మాంసం తినేవి మాంసాహారులు. వీటికి పొడవైన బలమైన చీల్చే దంతాలు ఉంటాయి. ఉదా - సింహం, పులి
    మాంసాహార పక్షులు పదునైన ముక్కుతో మాంసం చీల్చి తింటాయి. ఉదా - గద్ద, రాబందు
    మొక్కలు, జంతువులు రెండింటినీ ఆహారంగా తీసుకునేవి ఉభయాహారులు. వీటికి పదునైన కొరికే దంతాలు, బలమైన నమిలే దంతాలతో పాటు చీల్చే దంతాలు కూడా ఉంటాయి. ఉదా - ఎలుగుబంటి, కాకి, కుక్క
    పక్షుల ముక్కులు ఒకేలా ఉండవు. పక్షి ముక్కు ఆకారాలు వాటి ఆహార అలవాట్ల మీద ఆధారపడి ఉంటుంది
    పక్షి ముక్కులు వాటి యొక్క దవడలు
    పక్షులు నడవడానికి చెట్లెక్కడానికి ఈదడానికి ఎగరడానికి కాళ్ళు వాడతాయి
    ఆహారం పట్టుకోవడానికి తమని తాము రక్షించుకోవడానికి పక్షుల కాలి గోళ్ళు ఉపయోగపడేను
    పాదం, కాలి గోళ్ళ ఆకారం వాటి యొక్క ఆహార అలవాట్ల మీద ఆధారపడి ఉంటుంది
    కాలి గోళ్లు పొడవుగా వంపు తిరిగి ఉంటాయి
    పక్షులు గుడ్లు పెట్టే సమయానికి గూడు కట్టుకుంటాయి. సాధారణంగా మగ పక్షులు గూడు కడతాయి
    కాకి - చిన్న కొమ్మలు, ఎండుటాకులు
    గిజిగాడు - ఆకులు, గడ్డి, కొమ్మలు, వేర్లు
    టైలర్ బర్డ్ - ఆకులు కలిపి కుట్టి గూడు అల్లేను
    గద్ద - పొడవైన పుల్లలు, గడ్డి, చెట్టు కొమ్మలు (గద్ద ఎత్తైన రాతి శిఖరాల పైన ఎత్తైన చెట్లపై గూడు కడుతుంది)
    కుందేలు - బొరియలు
    పులి, సింహం - గుహ
    కోతి - చెట్ల మీద
    సాలె పురుగు తన గూడు తానే అల్లుకుంటుంది
    వలస వెళ్ళే పక్షులు సుదూరానికి ఎగిరి వెళ్ళవలసి వచ్చినప్పుడు ప్రయాణంలో అవి తమ శక్తి కోల్పోకుండా అవి "V" ఆకారంలో ప్రయాణిస్తాయి
    చీమలు సమూహంగా జీవించేను. చీమల కాలనీలో రాణి చీమ, మగ చీమ, శ్రామిక చీమలు ఉంటాయి
    చీమల కాలనీలో చీమల్లో క్రమశిక్షణ పని విభజన కనిపిస్తుంది
    చీమలు ఒక రసాయనం స్రవించి దాని సహాయంతో ఒక దారి ఏర్పరిచి ఆహారానికి సంబంధించిన సమాచారం ఇతర చీమలకు అందించేను
    తేనెటీగలు అన్ని కలిసి తమ ఇల్లు (తుట్టి) నిర్మిస్తాయి. అవన్నీ కలిసి ఆహారం పంచుకుంటూ తమ లార్వాలకి ఆహారం అందిస్తాయి.
    ఏనుగులు పది నుండి పన్నెండు ఏనుగులు వాటి పిల్లలతో కలిసి జీవిస్తాయి. పెద్ద వయసు ఉన్న ఆడ ఏనుగు వాటికి నాయకత్వం వహిస్తుంది. సమూహ జీవనం వల్ల వాటికి రక్షణ లభించును

4. జ్ఞానేంద్రియాలు

    కన్ను - దృష్టి జ్ఞానం, చెవి - శబ్దం, ముక్కు - వాసన, నాలుక - రుచి, చర్మం - స్పర్శ
    వీటిని జ్ఞానేంద్రియాలు అంటారు. ఇవి వివిధ అంశాలకు అనుగుణంగా ప్రతిస్పందించడానికి ఉపయోగపడేను
    జ్ఞానేంద్రియాలు చక్కగా పని చేయడం మన శరీరం ఆరోగ్యంగా ఉండడానికి చిహ్నం
కళ్ళు :
     దృష్టి సంబంధ జ్ఞానేంద్రియము
    కనురెప్పలు కంటిని రక్షిస్తాయి
    కంటికి పుస్తకానికి కనీస దూరం 30 cm
    TV కనీసం 6 అడుగుల దూరం నుండి చూడాలి
    కంటి చూపు లేనివారిని అంధులు అంటారు. అంధులు వాడే లిపి "బ్రెయిలీ లిపి"
    బ్రెయిలీ అంధుల కోసం లిపి కనిపెట్టారు. స్పర్శ ద్వారా వారు ఆ లిపి చదవగలరు
    ఈగలు 5 కళ్ళు కలిగి ఉంటాయి
    గద్ద, రాబందు, డేగ వంటి పక్షులు మంచి కనుదృష్టి కలిగి ఉంటాయి
    గుడ్లగూబ చీకటిలో కూడా చూడగలదు
ముక్కు :
    ముక్కు సాయంతో శ్వాస తీసుకుంటాం. వాసన తెలుసుకుంటాం
    ముక్కులో సన్నని వెంట్రుకలు గాలిలో దుమ్ము, ధూళి వడకట్టి శుభ్రమైన గాలి లోపలికి పంపుతాయి
    పిల్లులు, కుక్కలు సునిశితమైన ఘ్రాన శక్తి కలిగి ఉంటాయి
    స్నిఫర్ కుక్కలని నేరస్థులను గుర్తించడానికి పోలీసులు తర్ఫీదు ఇచ్చి డాగ్ స్క్వాడ్ గా ఉపయోగిస్తారు
    ఏనుగులు 3km దూరం నుండే నీటి జాడ గుర్తించగలగుతాయి
చెవులు :
    శబ్ద జ్ఞానం గల జ్ఞానేంద్రియము
    చెవిలో గల కర్ణబేరి చాలా సున్నితంగా ఉంటుంది
    ఉరుములు, మెరుపులు లౌడ్ స్పీకర్ వంటి పెద్ద పెద్ద శబ్దాలు వినికిడి శక్తి దెబ్బ తీస్తాయి
    గుడ్లగూబ, గబ్బిలం వంటి నిశాచర జీవులకు వినికిడి శక్తి ఎక్కువ
    పిల్లులు చిన్న శబ్దం వినగలవు
నాలుక :
    నాలుకపై రుచి మొగ్గలు మనకి రుచి కనుగొడానికి సహాయపడును
    కప్పలు, బల్లులు, ఉసరవెల్లులు ఆహారం పట్టుకోవడానికి నాలుక ఉపయోగిస్తాయి
    జిరాఫీలో పొడవైన నాలుక ఉంటుంది
    పాములు నాలుక ద్వారా వాసన పడతాయి
చర్మం :
    జ్ఞానేంద్రియాలు అన్నింటిలో చర్మం చాలా సున్నితమైనది. ఇది స్పర్శకి ప్రతిస్పందిస్తుంది
    అంటువ్యాధులు నివారించడం కోసం చర్మం ఎల్లప్పుడూ పొడిగా పరిశుభ్రంగా ఉంచాలి
    పాము తన చర్మంతో దూరంగా ఉన్న శత్రువులను గుర్తించగలదు
    pwd act 2016 ప్రకారం నడవలేని, చూడలేని, వినలేని, మాట్లాడలేని వారిని "దివ్యాంగులు/విభిన్న ప్రతిభ గల వ్యక్తులు" అని అంటారు
    సుధా చంద్రన్ ఒక నర్తకి. ఒక ప్రమాదంలో ఒక కాలుని కోల్పోయి కృత్రిమ కాలు సాయంతో నాట్యం చేయడం ప్రారంభించింది
    రవీంద్ర జైన్ పుట్టుకతో అంధుడు. ఆయన సినిమా ప్రపంచంలో గాయకునిగా మంచి స్థానం కల్గి ఉన్నారు
    భద్రతా భావం కలిగించే స్పర్శ - మంచి స్పర్శ
    అభద్రతా భావం కలిగించే స్పర్శ - చెడు స్పర్శ

5. మనం తినే ఆహారం

    మనం ఆహారం తీసుకోవడం వల్ల మనకి శక్తి వస్తుంది
    పేదరికం కారణంగా చాలామంది పిల్లలు పూర్తి భోజనం తీసుకోరు
    పోషక విలువలు గల రుచికరమైన ఆహారం అందించడానికి ప్రభుత్వం మధ్యాహ్న భోజన పథకం పెట్టింది
    వివాహాలు వేడుకలు లలో ఎక్కువ ఆహారం వృధా అవుతుంది
    ప్లాస్టిక్ తో తయారు అయిన గిన్నెలు గ్లాసులు వాడడం ఆరోగ్యానికి మంచిది కాదు
    మోదుగ, బాదం, మర్రి ఆకులు ప్లేట్ లుగా తయారుచేస్తారు
    పచ్చడి చట్నీలు, జామ్, వడియాలు చాలా కాలం నిల్వ ఉంచగలం
    ఉప్పు ఒక నిల్వ చేయు కారకం
    నూనె అనేది పచ్చళ్ళలో బాక్టీరియా, ఫంగస్ ఏర్పడకుండా నిరోధిస్తుంది
    చెర్రీ లాంటి పండ్లు చక్కెర పాకంలో నిల్వ చెయ్యొచ్చు. జామ్ గా తయారుచేసి నిల్వ చెయ్యొచ్చు.
    కూరగాయలు, మాంసం, చేపలు, అధిక చల్లదనం గల పెట్టెలో నిల్వ చేస్తారు. దీనిని "ఫ్రీజింగ్" అంటారు
    వరి, గోధుమ, పప్పు ధాన్యాలు, వేరుశనగ వంటి నూనె గింజలు కీటకాలు బూజు చేత పాడు చెయ్యబడతాయి. దీనిని నివారించడానికి వేపాకులు ఎండబెట్టి నిల్వ ఉంచే సంచిలో ఉంచుతారు
    ధాన్యం టిన్, అల్యూమినియం పాత్రలలో, వెదురుతో చేసిన పెద్ద బుట్టలలో నిల్వ చేయడం వల్ల ఎలుకలు చుంచులు కీటకాల నుండి కాపాడగలం
    కంసాలి - కొడవలి తయారీ, వడ్రంగి - నాగలి తయారీ

6. నీరు

    గ్రామ పంచాయితీ ద్వారా స్వచ్ఛమైన త్రాగునీరు ఇంటింటికీ సరఫరా చేస్తారు
    చాలా గ్రామాల్లో నీటి వనరులుగా చెరువులు ఉంటాయి
    గ్రామ పంచాయితీ చెరువు గట్లు, పూడిక, నీటి సరఫరా భాధ్యత చూస్తుంది
    యతలవంక చెరువు - చిత్తూరు జిల్లా పుంగనూరు మండలం నీటి గుంట్ల పల్లి
    కొన్ని చెరువులు కాలువలతో ఆనుసందానం చెయ్యబడి ఉంటాయి. వర్షాకాలంలో నీరు ఒక చెరువు నుండి మరో చెరువుకి ప్రవహించేను. అనంతపురం జిల్లా బుక్కపట్నం , ధర్మవరం చెరువులు ఈ రకానికి చెందినవి
    నదులు నీటితో చెరువులు నింపడానికి కూడా కాలువలు తవ్వుతారు. ఈ రకమైన చెరువులు కృష్ణ, ఉభయ గోదావరి జిల్లాల్లో కలవు
    పంచాయితీ వారు ప్రజలకి త్రాగునీరు అందించుటకు ఓవర్ హెడ్ ట్యాంక్ నిర్మిస్తారు
    శుద్ధి చేసిన నీరు గ్రామీణ నీటి సరఫరా పథకం ద్వారా ఇంటింటికీ అందిస్తారు
చెరువులో నీరు శుద్ధి చేయు దశలు :
    చెరువు/నది నుండి నీరు పెద్ద పరిమాణంలో గల తేర్చే తొట్టెలలో నింపబడెను. నీటిలో బరువైన పదార్థాలు కిందికి చేరుతాయి
    తర్వాత నీరు వడపోత తొట్టెలో పంపి వడపోయబడెను. ఇక్కడ చిన్న పదార్థాలు తొలగించబడును
    వడపోసిన నీరు క్లోరినేషన్ తొట్టెలో పంపెను. ఇక్కడ నీటికి బ్లీచింగ్ పొడి చేర్చుతారు. దీన్ని క్లోరినేషన్ అంటారు
    క్లోరినేషన్ చేసిన నీరు ఓవర్ హెడ్ ట్యాంక్ కి పంపుతారు
    ట్యాంక్ నుండి పైపుల ద్వారా నీరు ఇళ్లకు సరఫరా చేస్తారు

    ప్రభుత్వం రైతులతో నీటి వినియోగదారుల సంఘం ఏర్పరిచి వారికి చెరువు నిర్వహణ బాధ్యత ఇచ్చింది
    నీటి వనరులలో నీరు గాలిలోకి భాస్పీభవనం చెందును. అవి ఘనీభవనం చెంది మేఘాలుగా మారెను
    మేఘాలు చల్లగాలి వల్ల చల్లబడి చిన్న బిందువులుగా మారెను - ఘనీభవనం
    నీటి చుక్కలు మేఘాలు నుండి కిందికి రావడం - వర్షం
    ఈ మొత్తం ప్రక్రియ - జల చక్రం
    నేలలో కొన్ని పదార్థాలు కలవడం వల్ల నీటికి రుచి వస్తుంది

7. వృత్తులు మరియు సేవలు

    రంగులు వేయువాడు పెయింటర్. రంగు వేయుటకు బ్రష్ వాడతారు
    పెన్సిల్ చెక్కడానికి - మర (షార్ప్ నర్)
    ఒక పని సులభంగా చేయుటకు వాడే వస్తువు - పనిముట్టు
    నైపుణ్యం గల పనుల ద్వారా డబ్బు సంపాదించడం - వృత్తి
    రైతులు వాడే పనిముట్లు పార, కొడవలి, నాగలి, పిక్ అక్స్
    బట్టలు కుట్టేవాడు - దర్జీ (టైలర్)
    దర్జీ పనిముట్లు కొలతకి టేపు, కత్తిరించడానికి కత్తెర, కుట్టడానికి మిషన్, దారం, బాబిన్ లు
    గృహ నిర్మాణం - తాపీ మేస్త్రి
    తాపీ మేస్త్రి పనిముట్లు - ద్రవ మట్టం, రేకు తాపీ, మూల మట్టం, రంపం, పార, తూకం దారం, సుత్తి, బొచ్చె/గమేలా, టేపు, పైపు, చువ్వలు కోసే మిషన్
    కెమిస్ట్ - మందులు అమ్మువాడు
    పచారీ వ్యాపారి - ధాన్యం, బియ్యం, పప్పు వంటివి
    కుండల తయారీ - కుమ్మరి
కుండ తయారీ దశలు :
    మట్టి తేవడం
    మట్టికి నీరు కలిపి కాళ్ళతో తొక్కి మెత్తగా చేయడం
    మట్టి చకంపై ఉంచి కుండ ఆకారంలో మార్చడం
    కుండని ఒక చెక్కతో కొట్టి సరైన ఆకారంలో తేవడం
    ముందు నీడలో ఆరబెట్టి తర్వాత ఎండలో ఉంచుట
    ఎండిన కుండలు కొలిమిలో కాల్చడం

    వీధులు, మురికి కాలువ శుభ్రం చేయువారు - పారిశుధ్య కార్మికులు
    మరుగదొడ్లు శుభ్రం చేయు పారిశుధ్య కార్మికులు వృత్తి నుండి విముక్తి కలిగించుటకు పునరావాసం కల్పించడం కోసం కృషి చేసినది - బెజవాడ విల్సన్ (మెగసేసే అవార్డు గ్రహీత)
    బట్టలు ఉతికి ఇస్త్రీ చేయువారు - చాకలి/రజకులు
    బంగారు ఆభరణాల తయారీ - స్వర్ణ కారుడు/కంసాలి
    చెప్పులు కుట్టే వారు - చర్మ కారుడు
    కరెంట్ వైరింగ్ - ఎలక్ట్రీషియన్
    నీటి పైపుల నిర్వహణ - ప్లంబర్
    రైల్వే/బస్ స్టేషన్ లో బరువులు మోసేవాడు - కూలీ (పోర్టర్)
    చేపలు పట్టేవారు - జాలరి
    దేశ సరిహద్దు కాపలా - సైనికుడు

8. రవాణా

    మనుషులు, వస్తువులు ఒక ప్రాంతం నుండి మరో ప్రాంతానికి భూ, జల, వాయు మార్గాల్లో జరిపే కదలిక - రవాణా
    రవాణా వ్యవస్థ అక్కడ భౌగోళిక స్థితి మీద ఆధారపడి ఉంటుంది
    గ్రామీణ ప్రాంతాలలో రోడ్డు సౌకర్యం సరిగా లేనిచోట ప్రజలు ఎద్దుల బండి, ట్రాక్టర్, గుర్రపు బండి/టాంగా(జట్కా) వాడతారు
    కొండ ప్రాంతంలో సరైన రోడ్డు మార్గం ఉండదు. అక్కడ ప్రజలు కాలిబాటలో ప్రయాణం చేస్తారు
    గాడిదలు, గుర్రాలు వస్తు రవాణా కోసం వాడతారు
    విశాఖ జిల్లా అరకు లోయలో ఇలాంటి రవాణా చూడొచ్చు
    ఇప్పుడు కొండ ప్రాంతంలో రోప్ వే లు వినియోగిస్తున్నారు. దీనిలో వాడేవి ఎరియల్ కార్లు
    అడవి ప్రాంతంలో కాలి బాటలో ప్రయాణం. అడవుల్లో వృద్దులు, రోగులను డోలీలలో తీసుకెళ్తారు
    ఎడారి ప్రాంతంలో రవాణా సౌకర్యం - ఒంటె. ఒంటె నీ ఎడారి ఓడ అంటారు
    ఒంటె పొడవైన కాలు ఇసుక నుండి వచ్చే వేడి శరీరంలోకి తాకకుండా కాపాడెను. పాదాలు వెడల్పుగా ఉండడం వల్ల వేగంగా నడగలవు
    మంచు ప్రాంతంలో రవాణా సాధనం - కుక్కలు లాగే స్లెడ్జ్. హిమాలయ ప్రజలు జడల బర్రె , స్లెడ్జి లు రవాణా కి వాడతారు
    జల రవాణా సాధనం - పడవ
    గోదావరి జిల్లాల్లో లంక గ్రామ ప్రజలు సమీప గ్రామాల్లోకి చేరుటకు పుట్టీలు పడవలు ఘంటులను రవాణా సాధనంలా వాడతారు
    ఆంధ్ర ప్రదేశ్ విమానాశ్రయం - విశాఖ, రాజమండ్రి, గన్నవరం, కడప, రేణిగుంట, పుట్టపర్తి
    ఆంధ్ర ప్రదేశ్ నౌకాశ్రయం - విశాఖ, కాకినాడ, కృష్ణ పట్నం

9. సమాచార ప్రసారం

    భావాలు, అనుభూతులు వ్యక్తం చేయడం - భావ ప్రసారం
    ఒకరితో ఒకరు వ్యక్తిగత భావప్రసార సౌకర్యం కోసం పోస్టల్ విధానం నెలకొల్పారు. ప్రజల మధ్య భావ ప్రసారం కోసం పోస్ట్ కార్డ్, ఇన్లాండ్ కవర్, ఎన్వలప్ కవర్ ఉపయోగపడేను
    ప్రతి పోస్ట్ ఆఫీస్ కి ఒక సంఖ్య ఇవ్వబడింది. దీనిని పిన్ కోడ్ అంటారు
    PIN - POSTAL INDEX NUMBER
    సమాచారం వేగంగా చేరుటకు ప్రస్తుతం విరివిగా వాడే పరికరం - మొబైల్
    ఒక కంప్యూటర్ నుండి మరో కంప్యూటర్ కి పంపే సంక్షిప్త సమాచారం - ఈ మెయిల్
    వార్తా పత్రికలు, టివి, రేడియో అనేవి ఒకే సమయంలో పెద్ద సంఖ్యలో జనాభాకు సమాచారం అందించే బహుళ ప్రసార సాధనాలు
    రేడియో - వినికిడి పరికరం
    టివి - వినికిడి మరియు దృష్టి
    మొబైల్ ఫోన్ లో మనకి కావలసిన సమాచారం అందించే ఆప్ లు - సామాజిక మాధ్యమాలు

10. చూసి వద్దాం

    పండగ రకాలు - జాతీయ పండుగలు, వ్యవసాయ పండుగలు, మతపర పండుగలు
    జాతీయ పండగలు - స్వతంత్ర దినోత్సవం, గణతంత్ర దినోత్సవం
    వ్యవసాయ పండుగలు - ఏరువాక
    మత పండుగలు - దీపావళి, క్రిస్మస్, రంజాన్
    శ్రీరామనవమి - మార్చి/ఏప్రిల్. శ్రీరామునికి పూజించి బెల్లంతో చేసిన పానకం తీసుకుంటారు
    ఏసు పుట్టిన రోజు - క్రిస్మస్ డిసెంబర్ 25
    ముస్లిం ప్రధాన పండగ - ఈద్ ఉల్ ఫితర్ / శుభాకాంక్షలు - ఈద్ ముబారక్
    సిక్కుల ప్రధాన పండగ - గురునానక్ జయంతి అయిన గురు పరచ్. గురుద్వారా లో ప్రార్థన చేస్తారు
    భౌద్దుల ముఖ్య పండగ - బుద్ది పూర్ణిమ
    పాడేరు వద్ద మోదుగుల గ్రామంలో మొదకొండమ్మ జాతర మూడు రోజులు చేస్తారు

ఆంధ్ర ప్రదేశ్ చారిత్రక ప్రదేశాలు :
లేపాక్షి - అనంతపురం జిల్లా
    అనంతపురం జిల్లాలో లేపాక్షిలో వీరభద్రుని గుడి ఉంది
    విజయనగర గవర్నర్లు విరుపానంద, వీరన్నలు 1530 లో ఈ గుడి కట్టారు
    ఇక్కడ ప్రఖ్యాతి గాంచిన నంది విగ్రహం ఉంది. దీనిని లేపాక్షి బసవన్న అంటారు
సిద్ధవటం కోట - కడప
    ఇది పెన్నా నది ఒడ్డున ఉంది
    క్రీ.శ. 1303 లో ముప్పై ఎకరాల భూమిలో కట్టారు
    ఈ కోటని దక్షిణ కాశీకి ప్రధాన ద్వారంగా భావిస్తారు
చంద్రగిరి కోట - చిత్తూరు  
    ఇది నాయకుల చేత 11 వ శతాబ్దంలో విజయనగర పాలకులు అధీనంలో కట్టబడింది
    దీనిలో రాజ్ మహల్, రాణి మహల్ 300 సం.లు అలాగే ఉన్నాయి
రోళ్లపాడు - కర్నూల్
    ఇది పక్షి సంరక్షణ కేంద్రం. బట్టమేక పిట్టకి ఈ ప్రదేశం అవాసం
ఇస్రో - నెల్లూరు
    పులికాట్ సరస్సు దగ్గర సుళ్ళురు పేటలో
    కృత్రిమ ఉపగ్రహాలు రాకెట్ ద్వారా ఇక్కడ నుండి అంతరిక్షంలోకి పంపెను
    పులికాట్ సరస్సులో నేలపట్టు వద్ద ఫ్లెమింగో పక్షుల సంక్చుయరీ ఉంది. ఇక్కడ ఫ్లెమింగో పండగ చేస్తారు
మోటుపల్లి పోర్ట్ - ప్రకాశం
    కాకతీయుల కాలంలో నిర్మించిన ప్రసిద్ధ నౌకాశ్రయం
    11వ శతాబ్దంలో మార్కోపోలో (పోర్చుగీసు) ఈ పోర్టును సందర్శించాడు
    గంధం, ముత్యాలు, పట్టు, మిరియాలు, దంతం వంటివి దీని ద్వారా ఎగుమతి అయ్యేవి
అమరావతి స్తూపం - గుంటూరు
    ఇది శిధిలావస్థకు చేరుకున్న భౌద్ధ స్తూపం
    అమరావతి, ధరణి కోట రెండు శాతవాహనుల రాజధానులు
కొండపల్లి కోట - కృష్ణా
    ముసునూరి నాయకులు కట్టించారు
    1370 ముసునూరి నాయకులు పతనం తర్వాత కొండవీడు రెడ్డి రాజులు దీనిని ఆక్రమించారు
    కొండపల్లి కొయ్య బొమ్మలకు ప్రసిద్ధి
కొల్లేరు సరస్సు - పశ్చిమ గోదావరి
    గోదావరి కృష్ణా నదుల మధ్య విస్తరించి ఉంది
    ఇక్కడ ఆటపాక పక్షి సంరక్షణ కేంద్రం ఉంది. విస్తీర్ణం 673 చ.కి.మి
    ఇది పెలికాన్ లు, సైబీరియా కొంగలు, పెయింటెడ్ స్టాక్స్ పక్షుల సంరక్షణ ప్రదేశం
కోరింగా - తూర్పు గోదావరి
    ఇది భారత మడ అడవుల్లో రెండవ అతి పెద్దది
    అనేక మడ చెట్లు 120 కంటే అధిక పక్షి జాతులు కలవు
బొర్రా గుహలు - విశాఖ
    అరకు లోయలో అనంతగిరి కొండల్లో ఉన్నాయి
    705 మీటర్లు పొడవు, 80 మీటర్ల లోతు
    ఇది సున్నపురాయి నిక్షేపాల మధ్య ప్రవహించిన గోస్తని నది కారణంగా ఏర్పడ్డాయి
బొబ్బిలి కోట - విజయనగరం
    19 వ శతాబ్దంలో నిర్మించబడినది
    మట్టి కోట 1757 లో బొబ్బిలి యుద్ధంలో నాశనం అయ్యి తిరిగి అదే పేరుతో నిర్మించబడినది
    గొల్లపల్లి కి చెందిన సర్వసిద్ది వడ్రంగులు చేత బొబ్బిలి వీణ తయారు చేయబడేను
తేలినీలపురము - శ్రీకాకుళం
    తేలినీలపురము, తేలుకుంచి పక్షి సంరక్షణ కేంద్రాలు శ్రీకాకుళం జిల్లాలో కలవు
    ప్రతి సంవత్సరం సుమారు 300 సంఖ్యలో పెలికాన్ పక్షులు పెయింటెడ్ స్టార్క్ పక్షులు సైబీరియా నుండి సెప్టెంబర్ నుండి మార్చి నెల మధ్య వస్తాయి

11. మనమెక్కడ ఉన్నాం

    ప్రజలు అందరు కలిసి నివసించే ప్రదేశం గ్రామం. గ్రామం అనగా కొన్ని ఇల్లు
    కొన్ని గ్రామాలు కలిసి మండలం, కొన్ని మండలాలు కలిసి జిల్లా, కొన్ని జిల్లాలు కలిసి ఒక రాష్ట్రం
    ఆంధ్ర ప్రదేశ్ రాష్ట్ర సరిహద్దులు :
    తూర్పు - బంగాళాఖాతం , పడమర - కర్ణాటక , ఉత్తర - ఒరిస్సా , తెలంగాణ , ఛత్తీస్గఢ్ , దక్షిణ - తమిళనాడు
    ఆంధ్ర ప్రదేశ్ జిల్లాలు 13. రాజధాని అమరావతి. విస్తీర్ణం పరంగా 7వ రాష్ట్రం
    నైసర్గికంగా మూడు ప్రదేశాలు - ఉత్తరాంధ్ర, దక్షిణాంధ్ర, రాయలసీమ
    కొన్ని రాష్ట్రాలు కలిపి ఒక దేశం
    భారతదేశం 28 రాష్ట్రాలు, 9 కేంద్ర పాలిత ప్రాంతాలగా విభజించి ఉంటుంది. రాజధాని న్యఢిల్లీ
    భారత్ విస్తీర్ణం పరంగా 7వది. జనాభా పరంగా 2వది
    కొన్ని దేశాలు కలిపి ఒక ఖండం
    భూగోళం మొత్తం 7 ఖండాలు కలవు. భూగోళం మూడు వంతుల నీరు, ఒక వంతు భూమి కలదు
    ఖండాలు అన్ని కలిపి ప్రపంచం
    ఖండాలు - ఆసియా (పెద్దది), ఆఫ్రికా, ఆస్ట్రేలియా (చిన్నది), దక్షిణ అమెరికా, ఉత్తర అమెరికా, యూరప్, అంటార్కిటికా
    దక్షిణ అమెరికా - పక్షి ఖండం
    భూమి పైన జల భాగం - 5 భాగాలుగా విభజించారు. అవి పసిఫిక్ మహాసముద్రం (బాగా లోతైనది), హిందూ మహా సముద్రం, ఆర్కిటిక్, అట్లాంటిక్, అంటార్కిటికా (దక్షిణ మహా సముద్రం)
    భూమి తన చుట్టూ తాను తిరగటం - భ్రమణం (24 గంటలు)
    భూమి సూర్యుని చుట్టూ తిరగడం - పరి భ్రమణం (365 1/4 రోజులు)
    భూమి చలనం రాత్రి పగలుకి కారణం
    నక్షత్రాలు గుంపుగా ఒక ఆకారంలో అమరి ఉంటాయి. దాన్ని నక్షత్ర రాశి/కూటమి అంటారు
    చంద్రుని ఆకారంలో మార్పులు - చంద్ర దశలు
    చంద్రుడు పూర్తిగా కనిపిస్తే పౌర్ణమి, కనిపించని రోజు అమావాస్య